Ný grein í Nature Communication (https://www.nature.com/articles/s41467-021-22432-5) „Increased respiratory morbidity associated with exposure to a mature volcanic plume from a large Icelandic fissure eruption“ fjallar um hvernig við höfum fylgst vel með gasi frá eldgosum, SO2, en ekki fylgt því eftir að gasmökkurinn breytist með tíma og magn SO42- PM, einskonar súlfat svifryk, getur aukist og mökkurinn komið inn yfir án þess að vekja athygli vegna þess að SO2 mælist ekki hátt.
Í greininni er sýnt að þetta gerðist í tengslum við Holuhrauns-eldgosið 2014-15 og olli heilsufarsáhrifum. Það voru 23% fleiri heimsóknir til læknis vegna öndunarfærasjúkdóma og 19% aukning í úttektum á astma lyfjum.
Mengunin um áramótin varð ekki jafn mikil og 2017/18 vegna þess að lóðrétt blöndun loftsins var meiri (upplýsingar frá Einari Sveinbjörnssyni veðurfræðingi) – ekki vegna þess að ekki voru brennur!
Brennur menga vissulega, en mælingar sýna að toppur vegna þeirra kemur fram fyrr á gamlárskvöld (enda brennur haldnar fyrr um kvöldið) – sjá fínt graf frá UST.is
Einnig mælist mengun vegna flugelda á mælistöðvum fjarri nokkrum brennum.
Þetta eru mælingar á svifryki í Dalsmára (2016/17 og 2017/18, PM10 og PM2.5), Grensásvegi (2016/17 og 2017/18, PM10), Fjölskyldu- og húsdýragarðinum (16/17&17/18, PM10) og Eiríksgötu (17/18, PM10).
Mengunin um áramótin varð ekki jafn mikil og 2017/18 vegna þess að lóðrétt blöndun loftsins var meiri (upplýsingar frá @ESveinbj facebook) – ekki vegna þess að ekki voru brennur!https://t.co/LuRDsow0HE
Nú styttist í áramótin og fyrirsjáanlega mengun. Veðurspáin er góð fyrir útiveru, stillt veður og kalt. Hinsvegar er þetta einmitt veðrið sem býður upp á mikla mengun.
Áramótin skera sig úr í svifryksmengun – uppsprettan er flugeldar! Sumir vilja stundum meina að þetta sé vegna brennu (og raunar enn aðrir vegna umferðar), en bæði tímasetningar og mælingar á öðrum stöðum á Höfuðborgarsvæðinu útiloka þá útskýringu; enda sjást áhrif brenna einnig greinilega í mælingunum fyrr um kvöldið og við þekkjum vel áhrif umferðar.
Veðurspá (2020-12-30 af vedur.is)
Gangi spáin eftir má búast við mjög háum gildum fyrir svifryk og að mengunin verði mikil fram eftir Nýársdegi. Hversu lengi, sér í lagi, veltur þó mjög á því hversu lítill vindur verður. Miðað við spána er þó ekki ólíklegt að svipað ástand og 2018 myndist, þar sem mengunin var mikil fram á miðjan Nýársdag.
Svifryk (PM10 og PM2.5) áramótin 2017 – 2018 í Dalsmára.
Það að vilja draga úr mengun þíðir ekki að vilja ekki styðja við hið magnaða starf björgunarsveitanna um allt land. Munið að það er hægt að styrkja björgunarsveitirnar á fleiri vegu! Skjótum rótum, bein framlög, bakvarðarsveit, …
Ef mengunin er mikil sjáum við ekki einu sinni flugeldana.
Rannsókn á aðstæðum þegar öskufok verður – vindur yfir 5 m/s og raki <70%. Aðstæður breytast hratt, askan getur þornað hratt og fokið eftir úrkomu.
Mary K. Butwin, Sibylle von Löwis, Melissa A. Pfeffer, Pavla Dagsson-Waldhauserova, Johann Thorsson and Throstur Thorsteinsson. 2020. Influence of Weather Conditions on Particulate Matter Suspension following the 2010 Eyjafjallajökull Volcanic Eruption. Earth Interact., 24(6): 1–16. https://doi.org/10.1175/EI-D-20-0006.1
Fjöldi tilfella er nú um 29 milljónir og miðað við undanfarnar vikur verða þau orðin 30 milljónir eftir 4 daga (18. september eða svo).
Fjöldi dauðsfalla er um 924 þúsund og miðað við undanfarnar vikur verða þau orðin 1 milljón eftir 13 daga (kringum 27. september).
Uppsafnaður fjöldi dauðsfalla frá 1. júlí 2020. Nú bætast um 5715 dauðsföll við á hverjum degi.Uppsafnaður fjöldi tilfellafrá 1. júlí 2020. Nú bætast um 252 þúsund tilfelli við á hverjum degi.
Many environmental problems stem from unsustainable human consumption. Accordingly, many studies have focused on the barriers to pro-environmental behavior. The inability or unwillingness to act is partially related to personal values as well as the psychological distance between individual actions and the resulting pollution, which is often perceived as abstract or intangible. In contrast, fireworks produce imminent, undeniable air pollution. The goal of this research was to advance the knowledge on the awareness-value-behavior gap by studying public fireworks consumption and the willingness to act against firework pollution. A nationally representative survey was conducted after the extremely polluting 2017/18 New Year’s Eve in Iceland (European hourly record in fine particulate matter: 3014 µg/m3). Our results demonstrate that, after controlling for the awareness of harmful pollution, hedonic motives predict the purchasing of fireworks and the opposition to mitigating action. Noticing public warnings regarding fireworks pollution did not significantly relate to the purchase behavior. The awareness of the harmful effects of firework pollution was, however, the largest predictor of the support for mitigating action. Despite reporting the pleasure derived from fireworks, 57% of the sample favored stricter governmental regulation, and 27% favored banning the public use of fireworks in order to “protect them from what they want”. View Full-Text
Eftirfarandi byggir á gögnum frá ECDC. Nokkur gröf sem sýna fjölda tilfella og dauðsfalla og fjölda tilfella og dauðsfalla á hverja 100 þúsund íbúa (lönd með flest tilfelli). Einnig þróun á fjölda tilfella á Íslandi.
First er það fjöldi dauðsfalla. Flest eru þau í Kína (3217) , en dauðsföllum í Ítalíu fjölgar skelfilega og eru nú 1811.
Fjöldi dauðsfalla (yfir 10) þann 2020-03-16.
Röðunin breytist aðeins ef við skoðum þetta sem fjölda á 100 þúsund íbúa. Þá er San Marino (fjöldi íbúa um 34 þúsund) efst, síðan Ítalía og Spánn.
Tilkynnt (ECDC) dauðsföll á 100 þúsund íbúa miðað við 2020-03-16 (fjöldi íbúa miðaður við gögn fyrir 2018).
Fyrir fjölda tilfella þá fylgir Ísland næst á eftir San Marino, en eins og sóttvarnarlæknir hefur bent á þá sýnir þessi tölfræði helst hversu duglegar þjóðir eru við söfnun sýna – ekki fjölda smitaðra í samfélaginu.
Fjöldi tilfella miðað við 100 þúsund íbúa 2020-03-16.
Fjöldi tilfella heldur áfram að aukast á Íslanid, en mjög líklega hafa vel hugsaðar aðgerðir (sóttkví og slíkt) hægt töluvert á útbreiðslunni.
Tilkynnt (ECDC) tilfelli á Íslandi (2020-03-16). Bláu súlurnar eru uppsafnaður fjöldi tilfella og rauðu punktarnir eru fjöldi tilfella á dag.
Athugið að alltaf geta læðst inn villur. Gott að vita ef sjáið slíkar. Byggt á gögnum frá ECDC, þannig að fyrir Ísland getur munað degi eða svo.
Black carbon, dust and plastic particles in snow and ice
This student opportunity is a collaborative research project between the University of Iceland (UI), the Finnish Meteorological Institute (FMI), and Landsvirkjun (LV).
The overall aim of this research project is to study the distribution and concentration of black carbon (BC), organic carbon (OC), dust and plastic particles in snow and ice on Icelandic glaciers. This will allow for better modeling of potential impact of those pollutants on glaciers and knowledge about their sources.
This MS project is funded for 4-5 months as a summer employee at Landsvirkjun. This grant is most suitable for students that are finishing their required course work at the University of Iceland and need a project. New students can though apply and work on this project along with coursework.
